نماز جمعه استثنايي ‏

مصطفي ايزدي - نماز جمعه 26/4/88 که به امامت آقاي علي اکبر هاشمي رفسنجاني در دانشگاه تهران و خيابان هاي تهران و خيابان هاي اطراف آن برگزار شد، يکي از استثناهاي تاريخ سي ساله انقلاب اسلامي به شمار مي رود. مخالفان خطيب جمعه اين هفته ، چه بخواهند چه نخواهند، بايد بپذيرند که وي توانست در شرايطي خاص يکي از عظيم ترين اجتماعات مذهبي ايران را به نام خود ثبت کند. دلايل فراهم آمدن اين شرايط و نيز دلايل قدرت نمايي امام جمعه موقت تهران ، مقولات قابل بحثي است که اين نوشته براي بحث درباره آنها نمي نويسم ، بلکه مي خواهم آنچه را که در سي سال گذشته براي اولين بار در نماز جمعه تهران ، يعني مهمترين نماز جمعه کشور رخ داده است فهرست نمايم.راقم اين سطور از نزديک شاهد و شنونده رويداد مهم و تاريخي روز جمعه در مهمترين مرکز آموزشي کشور بود و لذا مسائلي را مي نويسد براي اولين بار ديده و شنيده است:1- براي اولين بار جمعيتي به اين وسعت و با اين تعداد حيرت انگيز در نماز جمعه تهران گرد آمدند. هر چند آقاي هاشمي رفسنجاني اين نماز را با نمازهاي جمعه مرحوم آيت الله طالقاني در ماه هاي نخستين پيروزي انقلاب مقايسه کرد، اما کثرت جمعيت حاضر در اين هفته با کل جمعيت تهران در آن زمان قابل مقايسه است .2- براي اولين بار همه ديدگاه ها و گروه هاي سياسي و فکري از تندترين عناصر راست تا تندترين افراد منتقد ، براي حضور در آئين عبادي سياسي جمعه و شنيدن سخنان خطيب آن زانو به زانوي هم نشستند و خطبه را شنيدند و نماز خواندند.‏3- براي اولين بار ، يک نماز جمعه در تهران پيش از برگزاري اش به جدالي رسانه اي تبديل شد. از چندين روز قبل از جمعه معهود ، محافظه کاران نشان داند که تحمل برگزاري چنين نمازي را ندارند. تندروهاي اين جناح در روزنامه ها و سايتهاي خود براي آن خط و نشان کشيدند . روزنامه کيهان براي اولين بار يک روز قبل از آن در پوشش خبرهاي واصله تهديد به برخورد کرده بود و شعارهاي مخالفين آقاي هاشمي را هم براي دوستان خود ديکته کرده بود همين روزنامه يک روز پس از جمعه تلخ کامي تندروهاي همفکر خود در عباراتي که تلاش مي کرد بين خطيب نماز جمعه و نظام مورد قبول خود فاصله بيندازد برملا کرد و نشان داد که مي توان از يک رويداد مهم با اعداد وارقام غلط و عبارات ساختگي هم خود را و دوستان را اقناع کرد و هم ناراحتي دروني خود را از آن بروز و اين جرايد نتوانستند عصبانيت خود را پنهان نمايند.‏‏4- براي اولين بار معترضان متدين و اصلاح طلبان متعهد که به دليل جهت دار بودن خطبه هاي جمعه ، چند سالي از آن فاصله داشتند خود را آماده حضور کرده و صف در صف به جماعت ايستادند.‏5- براي اولين بار اطراف محل برگزاري نماز جمعه فضاي امنيتي سنگيني داشت، به گونه اي که نيروي انتظامي ، بسيج لباس شخصي ها و ياوران آنها ، هم امنيت نمازگزاران را عهده دار بودند و هم براي اولين بار آماده شده بودند که در صورت تشکيل صفوف معترضين براي راهپيمايي اعتراضي پس از نماز جمعه مانع تحرکات معترضانه بشوند.‏6 - براي اولين بار با آغاز قرائت خطبه ها که به جاي دو رکعت نماز خوانده مي شود از طرف نيروي هاي حافظ امنيت گاز اشک آور شليک شد و چشم مستمعين خطبه ها در خيابان قدس (شرق دانشگاه تهران) را سوزاند . به گونه اي که جمعيت در حال عبادت مجبور شدند سجاده هاي خود را جمع کرده و دقايقي از شنيدن خطبه ها صرف نظر نمايند و پس از آنکه با آتش زدن روزنامه و کاغذهاي همراه خود آثار گاز اشک وار را خنثي کنند به شنيدن خطبه ها ادامه دهند لذا براي اولين بار در جمهوري اسلامي ايران فضاي نماز جمعه به گاز هاي اشک آور آلوده شد.‏7- براي اولين بار خطيب جمعه تهران به طور تلويحي از وجود زندانيان سياسي در ايران خبر داد و به طور صريح درخواست آزادي آنها را نمود. آزادي زندانيان سياسي که هنوز معلوم نيست جرم آنها چيست ، يکي از شروط بازگشت اعتماد متقابل دولت و ملت به جامعه اعلام شد.‏8- براي اولين بار يک امام جمعه که‏ رئيس مجلس خبرگان رهبري و رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز هست تشخيص داد که دلجويي از خانواده هاي جانباختگان حوادث اخير و مصدومين راهپبمايي هاي اعتراضي در ايجاد اعتماد مردم نقش اساسي دارد.‏9- براي اولين بار خطيب جمعه نگران برخورد نيروهاي انتظامي و شبه انتظامي با نمازگزاران بود و لذا به مخاطبين خود گوشزد نمود که شعار هاي سنجيده و عرفي بدهند که بعد از نماز برايتان مشکلي پيش نيايد.‏10- براي اولين با خطيب مشهور و شناخته شده جمعه براي نشان دادن دلسوزي خود به نظام وانقلاب مجبور شد از خودش و سابقه فعاليتهاي سياسي و اجتماعي‏ خود تعريف نمايد اين شيوه بيان به منظور اعلام بي طرفي در موضوعات سياسي و جناح هاي موجود کشور اتخاذ شد.‏11- براي اولين بار آقاي هاشمي رفسنجاني از تريبون جمعه براي راضي نگه داشتن ناراضيان درون نظام بهره گرفت و توانست نقش خود را به عنوان فرد تقريبا قابل اتکا در حوالي قله حاکميت به خوبي بازي کند.‏12- براي اولين بار خطيب جمعه تهران بدون استفاده از سخنان ديگران و با تمسک به سخنان پيامبر عظيم الشان(ص) و ائمه معصومين (ع) به تببين ديدگاه هاي خود پرداخت و از اين نظر استقلال راي خود را در ذيل قدرت نشان داد.‏13- براي اولين بار در نماز جمعه تهران دو گروه مخالف و موافق امام جمعه له و عليه مواضع او شعار مي دادند و صحنه اين رويداد مهم را در تاريخ سياسي ، مذهبي تهران ثبت کردند. اين امر چند سال قبل در اصفهان نيز رخ داده بود. زماني که مخالفان آيت الله طاهري اصفهاني نماز جمعه را با شعار خود تضعيف کردند.‏‏14- براي اولين بار پس از انتخابات 22 خرداد کسي نتواست اعلام کند که تجمع معترضين به عملکرد ناظران و مجريان انتخابات غير قانوني است . با اين وجود براي اولين بار نيروهايي که براي امنيت آمده بودند با معترضين نمازگزار درگير شدند، شيشه تعدادي خودرو شکسته شد و بعضي ها دستگير شدند و بعضيها کتک خوردند.

0 نظر دهید: